Προκλητικά και παράδοξα στη γεύση: καλώς ήρθατε στον κόσμο των ακραίων κρασιών!
Στην πρώτη γουλιά, μπορεί να σας φαίνονται χάλια. Είναι είτε λιγωτικά δηλαδή πολύ γλυκά, είτε πολύ ξινά ή πολύ τανικά, είτε τα αρώματα τους έντονα και περίεργα . Αλλά δώστε τους μια ευκαιρία – όπως και με την περίπλοκη μουσική ή το βρωμερό τυρί – και ίσως σας εκπλήξουν.
Κάποια κρασιά είναι ικανοποιητικά από την πρώτη γουλιά. Υπάρχουν ερυθρά που είναι αμέσως απαλά, μεταξένια, βελούδινα: ελκυστικές περιγραφές που συνδέονται με την πολυτέλεια και την άνεση. Λευκά που χαρακτηρίζονται αναζωογονητικά, με τραγανή οξύτητα, λαχταριστά, λαμπερά: κρασιά που σβήνουν τη δίψα αμέσως και σας κάνουν να τα επιλέγετε ξανά χωρίς να ζητάτε περισσότερα. Έπειτα υπάρχουν κρασιά που σας κάνουν να αναρωτιέστε αν κάτι έχει πάει πολύ στραβά. Κρασιά που σας προκαλούν ανησυχία, σας δημιουργούν αβεβαιότητα, ή ακόμα σας κάνουν να νοιώθετε ότι πνίγεστε.
Ας υποθέσουμε ότι τα… δύσκολα κρασιά που περιγράψαμε παραπάνω ανήκουν σε μια ξεχωριστή κατηγορία. Κάποια από αυτά μας απωθούν με την πρώτη γουλιά και δεν θα κερδίσουν ποτέ την προσοχή μας. Κάποια άλλα όμως τα οποία θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε προκλητικά ή ακραία μπορεί και να μας κάνουν να τα ερωτευθούμε παράφορα. Όπως με ένα δύσκολο μουσικό κομμάτι όπως αυτά του Στραβίνσκι που μπορεί τελικά να φέρει μεγαλύτερο και πιο μόνιμο συναισθηματικό κέρδος από μια πιασάρικη μελωδία, αυτά τα αρχικά νευρικά, παράξενα ή συγκλονιστικά κρασιά μπορεί να καταλήξουν να είναι εκείνα που λαχταράμε περισσότερο μόλις συνηθίσουμε τους ασυνήθιστους τρόπους τους.
Τα τανικά
Τα ακραία ή extreme κρασιά έχουν συχνά ένα συγκεκριμένο στοιχείο, μια υπερβολή ή ένα σύνολο ιδιοτήτων, που τα καθιστούν ξεχωριστά και απαιτούν να αξιολογηθούν με εντελώς διαφορετικά κριτήρια. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της συγκεκριμένης κατηγορίας κρασιών είναι τα πολύ τανικά που δύσκολα μαλακώνουν ή δεν κρύβουν τις τανίνες τους και χαρακτηρίζονται από τη μια στεγνή στο στόμα αίσθηση που θα συναντήσετε επίσης στο υπερβολικά βρασμένο τσάι. Σε αυτή την κατηγορία δεσπόζουν τα ερυθρά κρασιά όπως αυτά που παρασκευάζονται από την ποικιλία Tannat στο Madiran, στη νοτιοδυτική Γαλλία, ή τα χαλκοκόκκινα, κεραμιδί αλλά αρωματικά κρασιά που παρασκευάζονται από Nebbiolo στο Barolo και το Barbaresco στο Πιεμόντε, στη βορειοδυτική Ιταλία. Aκόμη πιο έντονη και, για τον αμύητο, ενοχλητικά ταννική αίσθηση έχουν και τα πορτοκαλί κρασιά, που παράγονται από λευκά σταφύλια.
Τα πολύ όξινα και τα πολύ γλυκά
Άλλα κρασιά τα οποία χαρακτηρίζονται «ακραία» είναι αυτά που διαθέτουν είτε υψηλά επίπεδα γλυκύτητας (τα μαύρα σέρι, γνωστά ως PX) είτε οξύτητας (η εκπληκτική, ελάχιστα φρουτώδης οξύτητα του κλασικού λευκού βασκικού txakoli ή η πικάντικη και η φρουτώδης οξύτητα του κροατικού ερυθρού Teran ή του κόκκινου πορτογαλικού Vinho Verde). Ακραία μπορούν να χαρακτηριστούν και κάποια κρασιά με μεγάλη περιεκτικότητα αλκοόλ όπως ορισμένα Zinfandel της Καλιφόρνιας και αυστραλιανά Shiraz.
Τα πολύ αρωματικά
Ορισμένα κρασιά είναι ακραία από άποψη γεύσης ή αρώματος, όπως τα Vin Jaune του Jura της Γαλλίας που μυρίζουν φύλλα κάρυ και μαγιά, τα μοσχοβολιστά Αλσατικά Gewurztraminer που μυρίζουν λουκούμι ή τα παλαιωμένα Riesling που έχουν έντονη μυρωδιά βενζίνης.
Όλα τα πιο πάνω είναι δύσκολο να τα αγαπήσεις με την πρώτη γουλιά, αλλά όταν σε κερδίσουν τα λαχταράς σαν τρελός όπως ακριβώς μπορεί να γίνει με το μπλε τυρί, τον δυνατό καφέ, την μπύρα, το Campari ή την μαύρη σοκολάτα.